Περιφερική Αγγειακή Νόσος

Η Περιφερική Αγγειακή Νόσος (ΠΑΝ) είναι μια αγγειακή κατάσταση που συμβαίνει όταν υπάρχει συσσώρευση πλάκας στις αρτηρίες που παρέχουν αίμα στα άκρα, συνήθως στα κάτω άκρα. Αυτή η κατάσταση μπορεί να οδηγήσει σε μειωμένη ροή αίματος προς τα άκρα, δηλαδή στένωση ή και απόφραξη των αρτηριών, προκαλώντας διάφορα συμπτώματα και πιθανώς να απειλήσει την υγεία. Σε αυτό το άρθρο, θα εξετάσουμε τα αίτια, τα συμπτώματα και τη διαχείριση της Περιφερικής Αγγειακής Νόσου.

Αιτίες:

Ο κύριος παράγοντας της ΠΑΝ είναι η αθηροσκλήρωση, μια κατάσταση όπου συσσωρεύονται λίπος, χοληστερόλη, ασβέστιο και άλλες ουσίες στα τοιχώματα των αρτηριών, δημιουργώντας την λεγόμενη αθηρωματική πλάκα. Με την πάροδο του χρόνου, αυτές οι πλάκες μπορούν να στενέψουν και να φράξουν τις αρτηρίες, μειώνοντας τη ροή του αίματος προς τα κάτω άκρα.

Συμπτώματα:

Χωλότητα: Πόνος, κράμπες ή κόπωση στα πόδια κατά τη φυσική δραστηριότητα, όπως το περπάτημα, που βελτιώνεται με την ανάπαυση. Υπάρχουν άνθρωποι που μπορεί να έχουν από ήπια έως προχωρημένη νόσο και να μην εμφανίζουν ιδιαίτερα συμπτώματα. Αυτό οφείλεται κατά κύριο λόγο στη δημιουργία παράπλευρου δικτύου. 

Διαλείπουσα χωλότητα είναι η κατάσταση κατά την οποία εμφανίζεται πόνος στο κάτω άκρο κατά τη βάδιση. Ο πόνος υποχωρεί όταν σταματάτε και επανέρχεται ξανά κατά τη βάδιση κάποιας απόστασης.
Στα προχωρημένα στάδια ο πόνος αυτός εμφανίζεται και στην ηρεμία, δηλαδή και όταν δεν περπατάτε και λέγεται άλγος ανάπαυσης Το στάδιο αυτό ονομάζεται κρίσιμη ισχαιμία, το σκέλος απειλείται και η παρέμβαση είναι απαραίτητη, ώστε να διασωθεί το πόδι, γιατί υπάρχει ο κίνδυνος γάγγραινας έως και ακρωτηριασμού.

Υπαισθησία ή Αδυναμία: Μειωμένη αίσθηση ή αδυναμία στα πόδια. Ασθενείς με διαβήτη και περιφερική νευροπάθεια μπορεί να μην εμφανίζουν συμπτώματα όπως ο πόνος, λόγω της απώλειας αισθητικότητας που οφείλεται στον σακχαρώδη διαβήτη και τη βλάβη που προκαλεί στα περιφερικά νεύρα.

Ψυχρό  άκρο και αλλαγή χρώματoς: Το πάσχον πόδι μπορεί να φαίνεται πιο κρύο από το άλλο και μπορεί να φαίνεται ωχρό ή αλλοιωμένο το χρώμα του (κόκκινο μπλε). Εάν η αλλαγή χρώματος και θερμοκρασίας εγκατασταθεί απότομα χρειάζεται επείγουσα αγγειοχειρουργική εκτίμηση και  ανάλογη αντιμετώπιση. Η κατάσταση αυτή ονομάζεται οξεία ισχαιμία. 

Αργή Επούλωση των Πληγών: Οι πληγές ή έλκη, στα πόδια και τα πέλματα μπορεί να χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να επουλωθούν λόγω της κακής αιμάτωσης.

Λαμπερό και εύθραυστο δέρμα: Το δέρμα στα πόδια μπορεί να φαίνεται λαμπερό, και ενδέχεται να υπάρχει απώλεια τριχών στα πόδια.

Στυτική δυσλειτουργία: όταν οι βλάβες αφορούν τις έσω λαγόνιες αρτηρίες και τους κλάδους της.

Παράγοντες Κινδύνου:

Πολλοί παράγοντες μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης της Περιφερικής Αγγειακής Νόσου, συμπεριλαμβανομένων:

Κάπνισμα: Η χρήση του καπνού είναι σημαντικός παράγοντας κινδύνου για την ΠΑΝ.

Διαβήτης: Άτομα με διαβήτη βρίσκονται σε υψηλότερο κίνδυνο ΠΑΝ.

Υψηλή Αρτηριακή Πίεση: Η υψηλή αρτηριακή πίεση συνcontribά (?) στην καταστροφή των αρτηριών.

Δυσλιπιδαιμία: Υψηλά επίπεδα χοληστερίνης μπορούν να οδηγήσουν σε αθηροσκλήρωση.

Ηλικία και Οικογενειακό Ιστορικό: Η προχωρημένη ηλικία και το οικογενειακό ιστορικό της ΠΑΝ αυξάνουν τον κίνδυνο.

Διαχείριση και Θεραπεία:

Συντηρητική θεραπεία με αλλαγές στον τρόπο ζωής και φαρμακευτική αγωγή όπως κατά κύριο λόγο στη διαλείπουσα χωλότητα.

Αλλαγές στον Τρόπο Ζωής: Η υιοθέτηση υγιεινών συνηθειών, συμπεριλαμβανομένης της τακτικής άσκησης, της διακοπής του καπνίσματος και μιας ισορροπημένης διατροφής, μπορεί να βοηθήσει στη διαχείριση της ΠΑΝ.

Φαρμακευτική Αγωγή: Μπορεί να συνταγογραφηθούν φάρμακα για τη μείωση της χοληστερίνης, τον έλεγχο της αρτηριακής πίεσης και την πρόληψη θρόμβωσης του αίματος. Θα ελέγχονται στενά τα επίπεδα σακχάρου στους διαβητικούς ασθενείς.

Προγράμματα Άσκησης: Εποπτευόμενα προγράμματα άσκησης μπορούν να βελτιώσουν τα συμπτώματα και να αυξήσουν την απόσταση περπατήματος.

Αγγειοπλαστική και τοποθέτηση ενδοπρόθεσης (stent): Επεμβάσεις, όπως η αγγειοπλαστική και η τοποθέτηση στεντ, μπορεί να προταθούν για το άνοιγμα στενωμένων ή φραγμένων αρτηριών.

Χειρουργική Επέμβαση: Σε σοβαρές περιπτώσεις, ενδέχεται να πραγματοποιηθεί χειρουργική επέμβαση για την αποκατάσταση της ροής του αίματος (bypass, αθηρεκτομή).

Η συζήτηση με την αγγειοχειρουργό σας θα σας βοηθήσει να καταλάβετε την κατάστασή σας και το μέγεθος του κινδύνου. Η εξατομικευμένη λύση για το πρόβλημα σας είναι η πιο κατάλληλη και ωφέλιμη.

Πρόληψη:

Η πρόληψη της ΠΑΝ περιλαμβάνει τη διευθέτηση των παραγόντων κινδύνου μέσω αλλαγών στον τρόπο ζωής, τακτικών ιατρικών ελέγχων και διαχείρισης των υποκείμενων καταστάσεων όπως ο διαβήτης και η υπέρταση. Η έγκαιρη ανίχνευση και παρέμβαση είναι κρίσιμη για την αποτελεσματική διαχείριση και την πρόληψη των επιπλοκών.

Μην ξεχνάμε επίσης ότι η εμφάνιση της περιφερικής αγγειοπάθειας είναι αλληλένδετη με την πιθανή εμφάνιση στεφανιαίας νόσου και καρωτιδικής νόσου. Η αγγειοχειρουργός σας θα σας καθοδηγήσει κατάλληλα με μια ολοκληρωμένη προσέγγιση της αγγειακής νόσου.

Η Περιφερική Αγγειακή Νόσος είναι μια σοβαρή κατάσταση που απαιτεί προσοχή και πρόληψη. Εάν αντιμετωπίζετε συμπτώματα ή έχετε παράγοντες κινδύνου για ΠΑΝ, συμβουλευτείτε την αγγειοχειρουργό σας για μια ολοκληρωμένη αξιολόγηση και ένα εξατομικευμένο σχέδιο θεραπείας. Μια προσέγγιση συνεργασίας που περιλαμβάνει αλλαγές στον τρόπο ζωής, φαρμακευτική αγωγή και, αν απαιτείται, χειρουργικές επεμβάσεις, μπορεί σημαντικά να βελτιώσει τα αποτελέσματα και να ενισχύσει την ποιότητα ζωής στα άτομα που πάσχουν από ΠΑΝ.